Kruczek prawny to celowo umieszczony zapis w umowie, który poprzez zawiłą formę i niezrozumiały język prawniczy ma ukryć niekorzystne dla drugiej strony zabiegi osoby sporządzającej dokument. Często kruczki prawne pojawiają się w umowach o pożyczki gotówkowe, których skomplikowany język jest nieczytelny dla przeciętnego pożyczkobiorcy. Poza tym wielu Polaków zwyczajnie nie czyta umów i nieświadomie zawiera szkodliwe dla siebie kontrakty. Świadomość społeczeństwa wciąż jest mała w tym temacie dlatego wyjaśniamy dlaczego nie czytamy umów i jak zrozumieć zapisy umowy o pożyczkę.
Zacznijmy od tego, że coraz więcej Polaków żyje na kredyt. Zarabiamy lepiej i mamy wyższą zdolność kredytową, z której swobodnie korzystamy. Wiele osób jest tak dobrze zapoznanych z formalnościami i procedurami obowiązującymi w toku starania się o pożyczkę, że ich czujność jest niestety obniżona co wykorzystują firmy finansowe. Pamiętajmy, że wszystkie instytucje finansowe, w tym banki i firmy pozabankowe muszą zarabiać, więc aby generować zyski bywa, że stosują legalne choć nieetyczne kruczki prawne do zwiększenia swoich korzyści finansowych.
Kruczki prawne stosowane przez firmy z branży finansowej
Stosowanie kruczków prawnych według prawa polskiego jest w pełni legalne dlatego konsekwencje wynikające z lekkomyślnie zawartej umowy poniesie jedynie pożyczkobiorca. Cena za łatwowierność, nieuwagę i zignorowanie zapisów zawartych w umowie o pożyczkę może być dotkliwa i może znacznie podnieść koszt zaciągnięcia pożyczki. Co prawda w Polsce funkcjonuje Komisja Nadzoru Finansowego (KNF), której jednym z zadań jest weryfikowanie etyczności i uczciwości instytucji bankowych oraz finansowych ale to w naszym obowiązku pozostaje zweryfikowanie czy wybrana firma pożyczkowa została wpisana na listę ostrzeżeń KNF.
Dlaczego nie czytamy umów?
Badania wykazały, że zaledwie 33% Polaków wnikliwie czyta umowy. Dzieje się tak, gdyż w wielu przypadkach zniechęcająca jest:
- długość umowy,
- skomplikowany język,
- zbyt mała i nieczytelna czcionka,
- duża ilość przypisów dolnych i końcowych,
- brak okularów do czytania,
- brak czasu (szybkie pożyczki),
- presja trudnej sytuacji finansowej,
- zbyt duża ufność w słowa pracownika firmy pozabankowej lub banku.
Duża część pożyczkobiorców uważa, że jeżeli zadała wszystkie ważne pytania i uzyskała na nie odpowiedzi od doradcy finansowego to czytanie umowy nic nowego nie wniesie. Jednak jest to błędne myślenie, gdyż dopiero umowa pisemna jest wiążąca, a ustne ustalenia nie. Dodając do tego podejmowanie decyzji pod wpływem emocji i presji czasu zupełnie tracimy zdolność do racjonalnego i świadomego podejmowania decyzji. Jakkolwiek w bankach i niektórych instytucjach pozabankowych wprowadza się prokonsumencką politykę firmy, której jednym z elementów jest zastąpienie skomplikowanego języka na prostszy oraz bardziej przejrzysta konstrukcja dokumentu, dzięki czemu treść umowy jest zrozumiała nawet dla laika finansowego.
Radzimy na co zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy o pożyczkę?
Niezależnie od tego, czy zawieramy umowę na pożyczki ekspresowe do kilku tysięcy złotych czy kredytu hipotecznego na mieszkanie w Białymstoku za kilkaset tysięcy złotych obowiązkowo należy przeczytać i przeanalizować zgodność punktów dotyczących najważniejszych kwestii, takich jak:
Koszty: oprocentowanie (wysokość, zmienność lub stała wartość przez cały okres kredytowania), prowizja, całkowity koszt pożyczki.
- System spłaty pożyczki (pożyczka ratalna lub spłacana jednorazowo)
- Postać spłaty pożyczki (gotówka lub przelew na konto)
- Warunki i koszty dodatkowe: ubezpieczenie kredytu, przymus założenia konta, obowiązek korzystania z kart debetowych/kredytowych
- Ustalone odsetki karne za opóźnienie w spłacie, opłata za windykację i monity
- Warunki finansowe wcześniejszej spłaty pożyczki
- Możliwości wypowiedzenia umowy kredytowej/pożyczkowej
Oczywiście poza parametrami pożyczki czytamy też przypisy dolne i końcowe.Co istotne możemy poprosić o możliwość przejrzenia umowy w domu i wrócenia w umówionym terminie lub możemy zapoznać się z dokumentem w obecności doradcy finansowego, aby mieć sposobność wyjaśnienia niejasności na bieżąco, szczególnie gdy takie pojęcia jak RRSO nie są nam znane. Jeżeli umowa nie zawiera kruczków prawnych oraz jest to bezpieczna pożyczka to pracownik firmy pożyczkowej na pewno nie odmówi nam pomocy.
Artykuł stworzono we współpracy z firmą Eden Finance, która świadczy usługi pożyczek gotówkowych z dostawą do domu w Białymstoku oraz dba o klarowność umowy pożyczkowej.
